STEPHAN DUNKELMAN was componist en één van de oprichters van de Week van de Klank. Hij overleed veel te jong op 4 november 2020.
Stephan was een bevlogen componist en “geluidsdesigner”, zoals hij zichzelf omschreef, omdat ook de ruimte waarin zijn muziek zich ontplooide een wezenlijke rol speelde. Hij componeerde dan ook muziek voor film, dans, beeldende kunsten… Hij begreep als geen ander kunstenaars en bracht hen samen. Hij hielp anderen hun werk kenbaar te maken en te ondersteunen. Zijn originele ideeën, grote bevlogenheid en zijn raad van onschatbare waarde inspireerden ons én vele anderen. «Même si je danse en silence, je ne peux le faire qu’en musique…»
De Week van de Klank brengt dan ook graag hulde aan Stephan Dunkelman. Met de dierbare hulp van vrienden, componisten en zijn kinderen…
- DEEL I VAN DE AVOND
STEMMEN TUSSEN STENEN (12 ′)
Elena Dunkelman en David Baltuch brengen drie nummers van Maurice Ravel voor stem, piano en elektro-akoestische installatie.
Als eerbetoon aan Stephan Dunkelman werkten zijn dochter Elena Dunkelman (zang) en David Baltuch (piano) verder aan het project “Stemmen en Stenen” (Des Voix et des Pierres) rond Joodse muziek dat twee jaar geleden door Stephan, David en Sofia Falkovitch werd opgestart. De bedoeling was en is nog steeds om vocale en instrumentale muziek te herontdekken in het licht van oprechte levensgeluiden, met psychologische verankering, mogelijke transformaties en oneindige combinaties. Een nieuwe klankhorizon opent zich. Drie Joods geïnspireerde liederen van Maurice Ravel – L’Énigme éternelle, Mejerke main Suhn en Kaddish – worden deze avond ingebed in de elektro-akoestische muziek van Stephan Dunkelman, die zal dienen als emotionele matrix en klankreferentiesysteem.
Elena is jazzangeres, en dochter van Stephan Dunkelman. David Baltuch is een klassieke pianist en componist, en een goede vriend van Stephan.
DE MUZIKALE GEDACHTE VAN STEPHAN DUNKELMAN– Elizabeth Anderson
Elizabeth Anderson, componiste van akoestische muziek, zal drie stukken van Stephan Dunkelman voorstellen en uitvoeren.
– Methacarna (1998) 9’05” in octofonie
– Rituellipses (1993-1996) 10’59” in stereo
– Dreamlike Shudder in an Airstream Part 1 : for a crumpled woman (2000) 13’52”
De akoestische werken van Stephan Dunkelman zijn mooi, vluchtig en bruisend, en tegelijk ook heel fysisch van aard. Stephan was briljant in zijn vlotte, soepele omgang met klankmateriaal en in zijn manier om tijd te interpreteren. Als een echo van Stephan zelf, ontvouwen zijn rijk gevarieerde akoestische universums zich met groot gemak. Ze zijn van een perfecte lengte : een weerspiegeling van Stephans immens vermogen om op zoveel verschillende plaatsen tegelijk te zijn, en om met gemak en op het juiste moment van het ene scenario naar het andere te switchen.
Tijdens dit eerbetoon aan Stephan zal ik drie van zijn akoesmatische werken voorstellen en uitvoeren, Methacarna (1998, 9’05, in octofonie), Rituellipses(1993-96, 10’59, en stereo) et Dreamlike Shudder in an Airstream Part 1 : for a crumpled woman (2000, 13’52).
Elizabeth Anderson
EPITAAF AAN STEPHAN DUNKELMAN – Jean-Jacques Duerinckx
“Comme l’eau qui coule trouve toujours son chemin, la musique trouve toujours un moyen de nous atteindre si nous la laissons entrer dans notre âme” .
“Zoals stromend water altijd zijn weg vindt, vindt ook muziek altijd een manier om ons te bereiken als we het onze ziel laten binnendringen.”
Sinds ik Stephan in 2004 ontmoette leek hij voor mij een muzikale broeder. Stephan overleed in deze moeilijke tijden. Stephan ging stilletjes weg. Stephan en ik speelden vaak duo’s. Hij noemde het graag Unreal Brother face. Ik moest iets doen om mijn gevoelens te uiten, mijn verdriet om een vriend die er niet meer is. Ik draag dit muzikale moment aan hem op. Het herinnert me aan de kostbare momenten die we samen hebben doorgebracht. Voor altijd zal de muziek die we deelden in mijn ziel weerklinken. Bedankt mijn vriend. Ik zal je nooit vergeten.
De backing-track die ik heb gecomponeerd en waarop ik verder zal improviseren op 4 september, maakt voornamelijk gebruik van saxofoongeluiden: bariton en sopranino (gefilterd of natuurlijk). Ook worden enkele synthetische geluiden gebruikt.
Dit stuk werd aanvankelijk uitgevoerd in “livestream” op 15 februari 2021 bij mij thuis in Braine-L’Alleud (België) voor de ‘No Lockdown Transonic sessions’ – Winter 2020/2021- geproduceerd door Transcultures.
Jean-Jacques Duerinckx – soundcloud.com/mutation-by-mcjj – astateofmutation.bandcamp.com
* * * PAUZE * * *
- DEEL II VAN DE AVOND
ƒor Adamah Wood – Michaël Grébil Liberg
Dialoog met dubbele schaduw
van een resonerend land
Een herinnering aan een gesprek
van toen het nog hout was.
Dialogue à l’ombre double
d’une terre ré-sonnante
Une conversation re-souvenante
de lorsqu’il était bois.
Een hommage in de vorm van een live Hörspiel waar de werken van Stephan Dunkelman en die van Michaël Grébil Liberg in dialoog treden.
EEN MUZIKALE SLINGER VOOR STEPHAN DUNKELMAN door Annette Vande Gorne
Meer dan 10 internationaal gerenommeerde componisten schreven een nieuwe korte muzikale “bloem” die een plaats zal krijgen in een lange ‘guirlande’, slinger die we deze avond zullen ophangen als eerbetoon aan Stephan Dunkelman…
Stephan Dunkelman was ver buiten de grenzen van ons kleine culturele territorium bekend. Deze genereuze en te discrete componist heeft professionele en vriendschappelijke banden gesmeed in zeer uiteenlopende artistieke kringen: met schilders, filmmakers, videasten en documentairemakers, choreografen, muzikanten en componisten binnen alle muziekstijlen.
Verschillende componisten reageerden onmiddellijk “aanwezig” op de oproep om ter ere van hem een kort stuk te componeren dat door Marie-Jeanne Wyckmans aan elkaar zal worden “geregen”. Op 4 september zal Annette Vande Gorne deze reeks werken, deze ‘slinger’ ruimtelijk maken in Projection Room in Ukkel.
Dat zal ze doen op het acousmonium “influx” van Musiques & Recherches: dit zijn ± 70 luidsprekers verschillend van kleur, functie en ruimtelijke karakter op een console van 60 projectiekanalen verspreid over de hele concertzaal!
Onder voorbehoud van enkele wijzigingen, ziehier alvast de namen van de componisten: Elizabeth Anderson, Sophie Delafontaine, Françis Dhomont, Ingrid Drese, Elsa Justel, Jean-Louis Poliart, Peter Stollery, Hans Tutscku, Annette Vande Gorne, Marie-Jeanne Wyckmans, Hervé Zénouda.
Avond georganiseerd met de vrienden van Stephan Dunkelman en in samenwerking met Projection Room, Domino Studio, Musiques & Recherches, FeBeME-BeFEM(Fédération belge de musique électroacoustique), het Forum des compositeurs, Transcultures en Senghor
De Week van de Klank dankt allen!